આપણે બધા જાણીએ છીએ કે સમુદ્ર અને મહાસાગરોનું પાણી ખારું હોય છે, પરંતુ તેનું કારણ બહુ ઓછા લોકો જાણતા હશે. મહાસાગરોનું પાણી એટલું ખારું છે કે તેનો ઉપયોગ પીવા માટે બિલકુલ થઈ શકતો નથી. છેવટે, દરિયામાં એટલું બધું મીઠું ક્યાંથી આવ્યું કે પાણી ખારું થઈ ગયું? આજે આપણે આ લેખ દ્વારા આ પ્રશ્નનો વૈજ્ઞાનિક જવાબ મેળવીશું.
આપણી પૃથ્વીનો 70 ટકા ભાગ પાણીથી બનેલો છે અને આમાંથી 97 ટકા પાણી મહાસાગરો અને સમુદ્રોમાં છે. યુએસ નેશનલ ઓસેનિક એન્ડ એટમોસ્ફેરિક એડમિનિસ્ટ્રેશન અનુસાર, જો તમામ મહાસાગરોમાંથી તમામ મીઠું કાઢીને જમીન પર ફેલાવવામાં આવે તો તેનું સ્તર 500 મીટર ઊંચું હશે.
દરિયામાં મીઠાનો સ્ત્રોત
દરિયામાં મીઠાના બે સ્ત્રોત આવે છે. મહાસાગરોમાં મોટાભાગનું મીઠું નદીઓમાંથી આવે છે. સમજાવો કે વરસાદનું પાણી થોડું એસિડિક હોય છે, જ્યારે આ પાણી જમીનના ખડકો પર પડે છે, ત્યારે તે તેનું ધોવાણ કરે છે અને તેમાંથી બનેલા આયનો નદીના માર્ગે મહાસાગરોમાં ભળી જાય છે. આ પ્રક્રિયા લાખો વર્ષોથી ચાલી રહી છે.
બીજો સ્ત્રોત
આ ઉપરાંત, દરિયામાં આવતા મીઠાના અન્ય સ્ત્રોત પણ છે, જે સમુદ્રના તળમાંથી મળેલું ગરમ પાણી છે. આ વિશિષ્ટ પદાર્થો સમુદ્રમાં દરેક જગ્યાએથી આવતા નથી, પરંતુ તે જ છિદ્રો અને તિરાડોમાંથી આવે છે જેનો પૃથ્વીની આંતરિક સપાટી સાથે સંપર્ક હોય છે. આ છિદ્રો અને તિરાડો દ્વારા, સમુદ્રનું પાણી પૃથ્વીની આંતરિક સપાટીના સંપર્કમાં આવીને ગરમ થાય છે. જેના કારણે અનેક પ્રકારની રાસાયણિક પ્રતિક્રિયાઓ થાય છે.
મહાસાગરોમાં આયનો
મહાસાગરો અને સમુદ્રોના પાણીમાં મોટાભાગના ક્લોરિન અને સોડિયમ આયનો હોય છે. આ બે આયનો મળીને મહાસાગરોમાં ઓગળેલા આયનોના 85 ટકા બનાવે છે. આગળ, મેગ્નેશિયમ અને સલ્ફેટ 10 ટકા બનાવે છે. આ સિવાય અન્ય આયનોનું પ્રમાણ ઘણું ઓછું છે.
સમજાવો કે દરિયાના પાણીમાં ખારાશ કે ખારાશ સમાન નથી. તાપમાન, બાષ્પીભવન અને અવક્ષેપના કારણે વિવિધ સ્થળોના પાણીમાં તફાવત જોવા મળે છે. વિષુવવૃત્ત અને ધ્રુવોની નજીકના વિસ્તારોમાં ખારાશનું પ્રમાણ ખૂબ જ ઓછું છે. પરંતુ અન્યત્ર તે ઘણું વધારે છે.
જુઓ વીડિયો :
નોંધ – દરેક ફોટો પ્રતીકાત્મક છે – (ફોટો સોર્સ : ગુગલ)
[ આ વેબસાઈટ પર આપેલી તમામ ન્યુઝ અને વાતો રિપોર્ટરે રિપોર્ટ કરેલા છે અથવા તો કોઈક સોર્સ ઉપરથી લેવામાં આવેલા છે. અમારો પ્રયત્ન તમને શ્રેષ્ઠ માહિતી સતત પહોંચાડવાનો છે અને રહેશે. આ ન્યુઝ તથા અન્ય વાતોની જવાબદારી જે-તે લેખક (રિપોર્ટર) તથા સોર્સની રહેશે વેબસાઈટ કે પેજની રહેશે નહીં ]