ભારતમાં, થોડા વર્ષો પહેલા સુધી, દરેક ઘરમાં શૌચાલય નહોતું, માત્ર સાધનસંપન્ન ઘરો જ પાયલોટ બનાવતા હતા, બાકીના લોકો ખેતરના કોઠારમાં શૌચાલયમાં જતા હતા, પરંતુ હવે ભારત સરકારે દરેક ઘરમાં શૌચાલય બનાવ્યા છે. સ્વચ્છ અભિયાન હેઠળ!
તમારા મગજમાં એક વાત તો આવી જ હશે કે જો શૌચાલય 10 કોનું બને છે, તો જૂના રાજા મહારાજા શૌચાલય ક્યાં ગયા હતા!
આજે અમે તમને જણાવવા જઈ રહ્યા છીએ કે જૂના રાજા મહારાજાનું શૌચાલય કેવું હતું, પહેલા અહીં રાજાના રહેવા માટે એક મહેલ હતો, મુખ્ય મહેલ ઉપરાંત બાથરૂમ અને શૌચાલય પણ હતું, લકી ટોયલેટ બનાવવામાં આવ્યું હતું. મહેલનો છેલ્લો ભાગ!
રાજસ્થાનના શાહી કિલ્લામાં આજે પણ એક શાહી શૌચાલય છે, જેમાં રાજવી પરિવારના લોકો શૌચ કરવા જતા હતા, 5000 વર્ષ પહેલા બનેલા શૌચાલયના પુરાવા પણ મળી આવ્યા છે!
ખોદકામ દરમિયાન શૌચાલય વગેરેના વર્ગ પણ મળી આવ્યા છે.!
દિલ્હીમાં સુલભ શૌચાલયોનું એક સંગ્રહાલય પણ બનાવવામાં આવ્યું છે, જ્યાં રાજા મહારાજા દ્વારા ઉપયોગમાં લેવામાં આવતી અને હડપ્પન સંસ્કૃતિ દરમિયાન ઉપયોગમાં લેવાતી ટોઇલેટ સીટને પણ સાચવવામાં આવી છે.
આ મ્યુઝિયમમાં રાખવામાં આવેલી ટોયલેટ સીટ જોઈને અંદાજો લગાવી શકાય છે કે જૂના રાજા મહારાજા પણ સ્વચ્છતા પ્રત્યે સતર્ક હતા અને ટોઈલેટમાં જ ટોઈલેટ કરતા હતા!