પરંતુ ક્યારેક આ આત્મવિશ્વાસ ઘમંડમાં ફેરવાઈ જાય છે. હું બધું જાણું છું એ વાતનો ગર્વ છે. એ વાતનો ગર્વ છે કે મારી પાસે દરેક સમસ્યાનો ઉકેલ છે. અહંકાર કારણ કે દરેક માણસ મારી પાસેથી મદદ માંગે છે.
આત્મવિશ્વાસ અને અભિમાનમાં બહુ ફરક નથી. અને જેમ જ કોઈ વ્યક્તિ ઘમંડ બતાવવા લાગે છે, ઓફિસના લોકો તેને ઠપકો આપવા લાગે છે. કોઈ અહંકારી વ્યક્તિ સાથે કામ કરવા માંગતું નથી.
આવા લોકો સાથે કેવી રીતે વ્યવહાર કરવો? અમે પ્રશ્ન-જવાબ વેબસાઈટ Quora ના સભ્યો પાસેથી જવાબો મેળવવાનો પ્રયાસ કર્યો.
Quora સભ્ય એન્જી નીક કહે છે કે જેમ લોકોને શ્વાસ લેવા માટે હવાની જરૂર હોય છે, તેવી જ રીતે અભિમાની વ્યક્તિ પણ ધ્યાન માંગે છે. તેને હંમેશા પોતાના વખાણ સાંભળવા ગમે છે. જો તમે આ ન કરો, તો કાં તો તમે તેમનાથી દૂર જશો, નહીં તો ચર્ચાના કલાકો બગાડો. કારણ કે તેઓ વાત કરતા નથી, હંમેશા દલીલ કરે છે.
અન્ના બટલરનો ઘમંડ પ્રત્યેનો અલગ મત છે. તેઓ માને છે કે ઘમંડી લોકો ઘણીવાર અત્યંત સક્ષમ લોકો હોય છે. તેઓ સ્માર્ટ અને સફળ છે. તેઓને એમ પણ લાગે છે કે જો તેઓ પોતાના સમર્પણ, મહેનત અને સ્માર્ટનેસથી આ સ્થાને પહોંચ્યા છે તો અન્ય લોકો કેમ નથી કરી શકતા.
ઈયાન વિથર્સ કહે છે કે આવા લોકોને એવો ભ્રમ હોય છે કે તેઓ ખૂબ જ સ્માર્ટ અને સફળ છે. આવા લોકો સાથે સંબંધ બાંધવા માટે જરૂરી છે કે તમે તેમને મૂર્ખ બનાવો, અથવા તેમની પ્રશંસા કરો અથવા ખુલ્લેઆમ દલીલ કરો. બંને બાબતો માટે, તે મહત્વપૂર્ણ છે કે તમે પહેલા ઘમંડી વ્યક્તિના અભિમાન પાછળનું કારણ સમજો.
જીલ ઉચિયામા માને છે કે ઘમંડ ઘણીવાર કોઈ વિષય વિશે તમારા અભિપ્રાયથી આવે છે. જ્યારે તમે મધ્યમ જમીનને જાણતા નથી, ત્યારે તમે ‘મારો રસ્તો કે હાઇવે’ વિચારો છો. મતલબ કાં તો તમે સામેના અભિપ્રાયને સ્વીકારો અથવા તો વિરોધ કરો. વચમાં કોઈ નહોતું. આ વસ્તુ ઘણા લોકોના વ્યક્તિત્વમાં જોવા મળે છે, ખાસ કરીને યુવાનો. યુવાનોને લાગે છે કે તેમની પાસે દરેક બાબતની સાચી માહિતી છે.
અહંકારી લોકોમાં સમજ અને ઊંડાણનો અભાવ હોય છે. એવું લાગે છે કે કોઈ વ્યક્તિ આંખે પાટા બાંધે છે, કાનમાં હેડફોન છે અને તમે આવી વ્યક્તિને કંઈક સમજાવવાનો પ્રયાસ કરી રહ્યાં છો. આવી સ્થિતિમાં તમે પરેશાન થશો નહીં. કારણ કે સામેની વ્યક્તિ ન તો કંઈ જોઈ શકે અને ન સાંભળે.
જીલ ઉચિયામાએ આવા લોકો સાથે વ્યવહાર કરવા માટે ત્રણ ટિપ્સ આપી છે.
પહેલું એ કે તમારે આવા અહંકારી વ્યક્તિથી થોડું અંતર રાખવું જોઈએ. તેમના શબ્દોને અવગણો અને મૌન રહીને તમારો વિરોધ વ્યક્ત કરો.
બીજી રીત એ છે કે તેને સાંભળો અને કહો, ઠીક છે. પછી સ્મિત કરો અને તેની પાસેથી દૂર જાઓ. તેનાથી બંને વચ્ચેનો તણાવ પણ ઓછો થશે.
ત્રીજો અને છેલ્લો રસ્તો તેની મજાક કરવાનો છે. કટાક્ષમાં કહે, હું જાણું છું તમે બધા જાણો છો. તેમ છતાં, ચાલો સાચી વાત કરીએ.
ઘણા કિસ્સાઓમાં, ઘમંડી લોકોને એ પણ ખ્યાલ નથી હોતો કે તેમના શબ્દોની બીજાઓને કેટલી ખરાબ અસર થાય છે.
અંકિતા કહે છે કે આવા ગોથ અને ઘમંડી લોકો સાથે વાત કરવી જોઈએ. તમે તેમના વિશે શું વિચારો છો તે તેમને મુક્તપણે કહો. જો કંઈક સારું હોય, તો તેની પ્રશંસા કરો. અને ખામીઓ સમજાવતી વખતે સૂચવો કે તેને સુધારવાની જરૂર છે. તેમને પણ કહો કે કંઈપણ બોલતા પહેલા કાળજીપૂર્વક વિચારી લે.
જો કોઈ વ્યક્તિ તમારી સલાહ છતાં પોતાનું વર્તન ન બદલે તો તમારે પણ તેની સામે લડવું જોઈએ.
બટલર કહે છે કે તમારે આવા લોકોનો મજબૂત તર્ક અને તથ્યો સાથે વિરોધ કરવો જોઈએ. નહિંતર તમે હાર મેળવી શકો છો.
બટલરે કહ્યું કે તેણે ઘણા ઘમંડી બોસ સાથે કામ કર્યું છે. તેમાંના મોટાભાગના બટલરના વિરોધને માન આપતા હતા. ખાસ કરીને તે લોકો કરતાં જેઓ તેની ખુશામતમાં રોકાયેલા હતા.
આકાંક્ષા જોશીની સલાહ છે કે જો અહંકારી સાથે વ્યવહાર કરવામાં તમામ ફોર્મ્યુલા નિષ્ફળ જાય તો તેમની વાત હસીને ટાળો.
તેણી કહે છે કે તે ઘમંડી લોકો પર હસે છે, જાણે કે તેઓ કોઈ કાર્ટૂન પાત્ર હોય. આકાંક્ષા કહે છે કે તેમના ઘમંડના કારણે આવા લોકો પોતાની ખામીઓને ઉજાગર કરે છે.
તેણે પોતાની ઓફિસમાં કામ કરતા એક વ્યક્તિ વિશે જણાવ્યું. આકાંક્ષાના કહેવા પ્રમાણે તે પોતાને એક મહાન અંગ્રેજ માનતો હતો. તે મુશ્કેલ અંગ્રેજી શબ્દોનો ઉપયોગ કરીને બધાને ચોંકાવી દેતો હતો. તે બીજાના અંગ્રેજી બોલતા સ્વરની મજાક ઉડાવતો.
એક દિવસ એણે એવી સાદી વાતને એટલી બધી ટ્વિસ્ટ કરીને કહી કે બધા એક સાથે હસી પડ્યા. આકાંક્ષા કહે છે કે તે પછી તે વ્યક્તિનો અભિમાન તેના મગજમાંથી નીકળી ગયો.